Kwestionariusze syndromu DDA

Cechy i problemy DDA

Lista 14 Cech DDA (oficjalna)

(w tłumaczeniu intergrupy www.dda.org.pl)
oryginał znajduje się na stronie adultchildren.org/literature/laundry-list/

Wygląda na to, że to są cechy, które nas łączą, ponieważ wychowaliśmy się w domu alkoholowym.

Staliśmy się wyizolowani i pełni lęku wobec ludzi i tych, których uznajemy za autorytety.
Staliśmy się osobami poszukującymi akceptacji, tracąc w tym procesie własną tożsamość.
Jesteśmy przerażeni gniewem innych i jakąkolwiek osobistą krytyką.
Staliśmy się alkoholikami lub poślubiliśmy alkoholika, albo mamy oba te problemy równocześnie; lub też znaleźliśmy kogoś o osobowości kompulsywnej, jak np. pracoholik, w celu zaspokojenia naszej niezdrowej potrzeby bycia porzucanym.
Przeżywamy swoje życie z pozycji ofiary; ta słabość przyciąga nas do osób, z którymi tworzymy relacje przyjacielskie i miłosne.
Mamy nadmiernie rozwinięte poczucie odpowiedzialności, dlatego łatwiej jest nam troszczyć się o innych, niż o siebie; to pozwala nam nie przyglądać się zbyt dokładnie własnym brakom.
Czujemy się winni, gdy stając we własnej obronie nie ustępujemy innym.
Staliśmy się uzależnieni od zdenerwowania (podekscytowania).
Mylimy miłość z litością, mając tendencję do „kochania” tych, których jest nam żal i których możemy „ratować”.
Zamroziliśmy nasze uczucia z traumatycznego dzieciństwa oraz straciliśmy zdolność ich przeżywania i wyrażania, ponieważ jest to bardzo bolesne (zaprzeczanie).
Osądzamy siebie surowo i mamy bardzo niskie poczucie własnej wartości.
Mamy cechy osobowości zależnej. Przerażeni opuszczeniem, zrobimy wszystko, aby utrzymać związek i nie doświadczyć bolesnych uczuć związanych z porzuceniem, których doświadczyliśmy wychowując się z chorymi ludźmi, zawsze niedostępnymi dla nas emocjonalnie.
Alkoholizm jest chorobą rodziny, staliśmy się para-alkoholikami (współuzależnionymi), przejmując cechy tej choroby, nawet jeśli sami nie używaliśmy alkoholu.
Para-alkoholicy (współuzależnieni) reagują zamiast działać.

Lustrzana Lista Cech DDA (oficjalna)

(w tłumaczeniu intergrupy www.dda.org.pl)
oryginał znajduje się na stronie adultchildren.org/literature/laundry-list/

Lista Reakcji Upozorowanych (mechanizm obronny); „To mi się nigdy nie przydarzy”

Aby przykryć nasz lęk wobec ludzi, a także strach przed izolacją, sami niestety staliśmy się silnymi autorytetami, osobami, które odstraszają innych i doprowadzają ich do wycofywania się.
Aby uniknąć zaplątania i uwikłania się w relacjach z innymi ludźmi oraz utracenia własnej tożsamości w tym procesie, staliśmy się bezwzględnie samowystarczalni. Gardzimy aprobatą innych.
Naszą złością i groźbą poniżającej krytyki odstraszamy inne osoby.
Dominujemy nad innymi i porzucamy ich, zanim oni porzucą nas lub całkowicie unikamy wszelkich relacji z osobami o osobowości zależnej. Aby uniknąć zranienia, izolujemy się i odcinamy od innych, tym samym porzucając samych siebie.
Przeżywamy swoje życie z pozycji prześladowcy. W ważnych dla nas relacjach przyciągamy osoby, które możemy manipulować i kontrolować.
Jesteśmy nieodpowiedzialni i egocentryczni. Nasze nadmuchane poczucie własnej wartości i ważności uniemożliwia nam zobaczenie naszych braków i niedoskonałości.
Gdy inni próbują bronić swoich praw powodujemy, że czują się winni.
Hamujemy własny strach poprzez tłumienie uczuć i pozostawanie w emocjonalnym „odrętwieniu”.
Nienawidzimy osób, które „grają” ofiary i błagają o ratunek.
Zaprzeczamy temu, że zostaliśmy zranieni i tłumimy nasze emocje poprzez dramatyczne wyrażanie naszych „pseudo” (udawanych) uczuć.
Aby chronić siebie przed samokaraniem się za niepowodzenie w „uratowaniu” własnej rodziny, projektujemy nienawiść do samych siebie na innych, karając ich zamiast siebie.
Aby poradzić sobie z ogromnym ciężarem uczucia straty, którego źródłem jest rodzinne porzucenie szybko wycofujemy się z relacji, które zagrażają naszej „niezależności” (nie za blisko).
Zaprzeczamy, że rodzinna dysfunkcja miała na nas wpływ bądź odrzucamy sam fakt istnienia dysfunkcji w naszej rodzinie, lub to, że zinternalizowaliśmy jakąkolwiek destrukcyjną postawę czy zachowanie pochodzące z naszej rodziny.
Swoim zachowaniem staramy się pokazać, że w żaden sposób nie jesteśmy podobni do tych, którzy nas wychowali - ludzi o osobowości zależnej.

Cechy DDA

adaptacja tekstu Cornerstone Institute - materiał używany był jako podstawowa literatura tożsamości w polskiej wspólnocie przed przetłumaczeniem Wielkiej Księgi DDA.

Dorosłe Dzieci:

zgadują, co jest normalne
mają trudności z przeprowadzeniem swoich zamiarów od początku do końca,
kłamią, gdy równie dobrze mogłyby powiedzieć prawdę,
osądzają siebie bezlitośnie,
mają kłopoty z przeżywaniem radości i z zabawą,
traktują siebie bardzo poważnie,
mają trudności z nawiązywaniem bliskich kontaktów,
przesadnie reagują na zmiany, na które nie mają wpływu,
bezustannie poszukują potwierdzenia i uznania,
myślą, że różnią się od wszystkich,
są nadmiernie odpowiedzialne albo całkowicie nieodpowiedzialne,
są lojalne, nawet gdy druga strona na to nie zasługuje,
ulegają impulsom,
czują się winne, stając w obronie własnych potrzeb, i często ustępują innym,
czują strach przed ludźmi, a zwłaszcza przed wszelkiego rodzaju władzą i zwierzchnikami,
czują strach przed cudzym gniewem i awanturami,
lubią zachowywać się jak ofiary,
bardzo boją się porzucenia i utraty,
obawiają się okazywania swoich uczuć,
łatwo popadają w uzależnienia albo znajdują uzależnionych partnerów,
mają tendencję do zamykania się w raz obranym kierunku dzialania bez poważnego rozpatrzenia innych możliwości postępowania i prawdopodobnych konsekwencji podjętych działań.

Cechy DDA i ich potencjalne przyczyny wg T. Cermak, J. Rutzky („Czas uzdrowić swoje życie”).

Lęk przed utratą kontroli
staram się nie reagować zbyt emocjonalnie
lubię kiedy wszystko jest na swoim miejscu
czuję się zaniepokojony, kiedy mam świadomość, że nie panuję nad wszystkim
czułbym się znacznie lepiej, gdybym miał większy wpływ na to, co się dzieje
ktoś w mojej rodzinie nie panował nad sobą
w mojej rodzinie miała miejsce przemoc fizyczna
w mojej rodzinie chaos wybuchał zupełnie niespodziewanie

Lęk przed uczuciami
trudno mi wyrażać uczucia
często nie jestem świadom swoich uczuć
czasami myślę, że uczucia są wyłącznie ciężarem
przeraża mnie, czego mógłbym się dowiedzieć, gdybym pozwolił sobie na jakiekolwiek uczucia
w mojej rodzinie nie należało wyrażać uczuć takich jak: wina, skrucha, wstyd, lęk, radość, ból, miłość, złość, smutek

Lęk przed konfliktem
jeśli pojawia się konflikt, staram się rozładować sytuację
uważam, że konflikty są czymś złym i prowadzą do przemocy
za wszelką cenę staram się uniknąć konfliktu, dostosowuję się, zmieniam plany
konflikt w mojej rodzinie oznaczał przemoc
konflikt oznaczał, że ktoś się na kogoś wydzierał
w mojej rodzinie konflikt oznaczał, że ktoś mógł mnie opuścić fizycznie/emocjonalnie

Nadmiernie rozwinięte poczucie odpowiedzialności
mam skłonność do poczucia odpowiedzialności za wszystko
jeżeli trzeba wykonać jakąś dodatkową pracę, zgłaszam się na ochotnika
trudno mi odmówić, kiedy ktoś prosi mnie o pomoc
pomagałem wszystkim i troszczyłem się o wszystko w mojej rodzinie
w mojej rodzinie chwalono mnie, gdy zachowywałem się jak dorosły
to ja w mojej rodzinie fizycznie i emocjonalnie troszczyłem się o mojego ojca/matkę

Poczucie winy
czuję się winny za odczuwanie jakichkolwiek własnych potrzeb
często czuje się winny za bycie ciężarem dla innych
ciągle za wszystko przepraszam
przepraszam za rzeczy, które nie wymagają przeprosin
w mojej rodzinie ktoś zawsze był obwiniany
w mojej rodzinie to właśnie mnie obciążano odpowiedzialnością za rzeczy, za które nie powinienem odpowiadać
w mojej rodzinie brałem na siebie winę za to, czego nie popełniłem, po to jedynie, by zakończyć kłótnię

Niezdolność do odprężenia się oraz do spontanicznej zabawy
zabawa jest dla mnie trudnym zadaniem
kiedy ludzie śmieją się zbyt głośno, zaczynam odczuwać niepokój
w znacznej mierze jestem samotnikiem
mam skłonność, by nie śmiać się bez uprzedniego sprawdzenia, czy inni też się śmieją
w mojej rodzinie głośny śmiech oznaczał, że sprawy wymykają się spod kontroli
w mojej rodzinie, kiedy tylko odprężyłem się zawsze zdarzało się coś złego
w mojej rodzinie zabawa zawsze oznaczała picie

Ostra, bezlitosna samokrytyka
jestem dla siebie najsurowszym krytykiem
zbyt szybko się osądzam
jestem swoim najgorszym wrogiem
w mojej rodzinie nigdy niczego nie robiłem dobrze
naturalną reakcją na problemy w mojej rodzinie było obwinianie, „ciche dni” i odrzucenie
w mojej rodzinie za każdy błąd ponosiło się straszne konsekwencje

Życie w świecie zaprzeczeń
nie stosuję żadnych zaprzeczeń
kiedy czuję się zagrożony, przyjmuję pozycję obronną
czasem wolę skłamać, niż przyznać się do popełnionego błędu
w mojej rodzinie nikt nie przyznawał się do tego, że ma jakieś problemy
w mojej rodzinie nigdy nie wiedziałem czego ode mnie chcą
w mojej rodzinie wszyscy staraliśmy się unikać zajmowania się naszymi problemami

Pozostawanie w roli ofiary
często czuję się bezradny
mam wrażenie, że cokolwiek bym nie zrobił, niczego to nie zmieni
zawsze sprzątną mi sprzed nosa to, czego potrzebuję
w mojej rodzinie miała miejsce przemoc fizyczna
w mojej rodzinie na porządku dziennym były wrzaski, krzyki, wzajemne obwinianie
w mojej rodzinie miało miejsce wykorzystanie seksualne

Zachowania kompulsywne
mam nałogowy (obsesyjny) stosunek do:
punktualności,
seksu,
schludności,
jedzenia,
alkoholu,
pracy,
robienia zakupów,
korzystania z podręczników autoterapeutycznych,
gromadzenia majątku,
hazardu,
praktyk religijnych

Tendencja do mylenia miłości z litością
przyciągają mnie ludzie, którym mogę pomóc lub których mogę wyleczyć
mam skłonność do nawiązywania blizszych znajomosci z osobami,
które zostały zranione lub są trudno dostępne
największą bliskość odczuwam wówczas, gdy komuś pomagam
w mojej rodzinie zawsze ktoś miał kłopoty
w mojej rodzinie byłem dla wszystkich powiernikiem
w mojej rodzinie być blisko kogoś, oznaczało pomagać mu

Lęk przed porzuceniem
odejście jest dla mnie niezwykle trudne
nienawidzę mówić „żegnaj”
pozostawałem w bliskich związkach o wiele za długo, niż powinienem
kiedy ktoś bliski wyjeżdża, boję się, że nigdy więcej go/jej nie zobaczę
w mojej rodzinie ojciec/matka odeszli prawie bez słowa
członkowie mojej rodziny pojawiali się i znikali bez specjalnego uprzedzenia,
a ja musiałem się jakoś dostosowywać
w mojej rodzinie byłem pozostawiony sam sobie

Myślenie kategoriami „białe” lub „czarne”
gdy staję wobec jakiegoś problemu, trudno mi wymyśleć więcej niż jedno rozwiązanie
mam skłonność do myślenia w kategoriach dobro-zło
zawsze wydaje mi się, że tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa
jeżeli ty masz rację, to ja napewno się mylę
życie w mojej rodzinie było albo martwą ciszą, albo piekielnym sztormem
w mojej rodzinie stale posługiwaliśmy się takimi terminami, jak: zawsze, nigdy, bezwzględnie, całkowicie

Zalegający żal
staram się unikać mówienia o swojej rodzinie
często myślę „przeszłość jest już zamknięta, nie warto się nią zajmować”
tak bardzo próbuję nie myśleć o przeszłości, a wciąż mnie ona prześladuje
pamiętam jak mówiono mi „nie denerwuj się”
w mojej rodzinie smutek był zabroniony
w mojej rodzinie smutek był uważany za przejaw słabości
kiedy opowiadam historie o mojej przeszłości, mam tendencję do odcinania się od swoich uczuć

Zdolność przetrwania
często czuję się jak bojownik, któremu udało się przetrwać
często mam wrażenie, że po tym, co przetrwałemw dzieciństwie dam sobie radę z każdą sprawą
w mojej rodzinie wróg był w domu
przetrwanie umożliwiła mi moja niezależność
nauczyłem się, że nie mogę na nikim polegać
pomimo moich gorących modlitw, nikt w mojej rodzinie nie przyszedł mi z pomocą

Cechy DDA w typologii Wandy Sztander

Nieumiejętność nawiązywania intymnych związków i obawa przed utratą własnego ja w bliskich związkach uczuciowych.
Obawa przed zdemaskowaniem własnej nieatrakcyjności i przed porzuceniem.
Ukrywanie uczuć i podatność na zranienie.
Obawa przed sytuacją konfliktową i gniewem.
Kłopoty z odpowiedzialnością: nadmierne podejmowanie odpowiedzialności lub uchylanie się od niej.
Poczucie odmienności i izolacji od ludzi.
Nieumiejętność radowania się i bawienia.
Trudności w odróżnianiu tego co normalne, od tego co nienormalne.
Szukanie trudności i kryzysów zamiast spokojnego życia.
Nadmierne poczucie lojalności.
Obawa przed utratą kontroli.
Tendencje do kłamstwa „bez powodu” - nawet wtedy, gdy łatwiej byłoby powiedzieć prawdę.

Jeśli jesteś współuzależniony(a)

masz następujące cechy lub skłonności:

Nie potrafisz odróżnić własnych myśli i uczuć od myśli i uczuć kogoś innego.
Myślisz za kogoś martwisz się za kogoś, planujesz za kogoś spłacasz długi za kogoś.
Do dobrego samopoczucia jest ci potrzebna aprobata i uwaga innych ludzi, ponieważ sądzisz, że nie jesteś wystarczająco dobry(a).
Czujesz się niespokojny(a) i winny(a), gdy ktoś obok ciebie ma kłopot lub przeżywa trudność. Nie umiesz towarzyszyć temu bez napięcia.
Zachowujesz się tak jakbyś ciągle za coś przepraszał(a).
Często nie wiesz, czego naprawdę chcesz ani czego potrzebujesz. Sądzisz, że inni lepiej wiedzą, co jest dla ciebie dobre, więc rzadko opierasz się na własnym zdaniu w tej sprawie.
Stale przekonujesz innych, że naprawdę zasługujesz na miłość i cierpisz w milczeniu nad tym, że jesteś niedoceniany(a).
Nie masz czasu dbać o siebie.
Masz w sobie więcej krytycyzmu niż realizmu i dlatego niepoprawnie idealizujesz ludzi. Za każdym razem przeżywasz rozczarowanie i oburzenie, że ktoś żyje nie tak, jak trzeba.
Przeżywasz swoje życie jako ofiara niesprzyjających okoliczności. Nie potrafisz stawiać innym wymagań ani zdrowych warunków i być konsekwentną/ym.
Kłamiesz, by niemądrze osłonić tych , których kochasz.
Pozwalasz, by inni cię ranili, nie próbując się bronić. Boisz się odrzucenia.
Bycie z samą/ym sobą jest dla ciebie trudne.
Jesteś tak zajęty(a), że nie masz czasu nad niczym się zastanowić.
Niczego od nikogo nie potrzebujesz.
Nie umiesz bawić się i być spontaniczny(a).
Jesteś przestraszony(a), zraniony(a) i zły(a), lecz obawiasz się tego po sobie okazać. Boisz się swojej złości.
Musisz pracować, spać jeść i uprawiać seks, nie mając z tego w gruncie rzeczy żadnej przyjemności.
Stosunki z innymi ludźmi okazują się być dla ciebie pułapką.
Musisz zmuszać, manipulować, zrzędzić i dąsać się, żebrać i dawać uczuciowe lub rzeczowe łapówki, by inni zrobili to, czego chcesz.
Odczuwasz beznadziejność, bezsilność i niemożność odmiany swojej sytuacji.
Musisz stale się spieszyć, więc nie masz czasu na refleksje nad sensem życia ani o Bogu.